TANIM
Makine mühendisliği
her türlü mekanik ve enerji dönüşüm sisteminin analizi,
tasarlanması, üretilmesi, işletilmesi ve bakım-onarım işlemlerinin
gerçekleştirildiği geniş kapsamlı bir mühendislik dalıdır. Bu bakımdan
makine mühendisliği mekanik, kinematik, termodinamik ve enerji gibi
temel konuların iyi biliniyor olmasını gerektiren bir alandır. Makine
mühendisliği alanındaki faaliyetlerin Arşimet (MÖ 287-212) ile başladığı
söylense de, ayrı bir meslek olarak makine mühendisliğinin gelişiminin
19. yüzyıl başlarında İngiltere’de makinelerin ve bunları tahrik eden
motorların üretilmeye başlanmasına dayandığı kabul edilmektedir.
Makine mühendisi:Matematik
ve fiziğin temel prensiplerinin yanı sıra mekanik, kinematik, termodinamik
ve enerji gibi temel mühendislik konularını iyi bilen ve bu bilgilerini
mekanik sistemler ile enerji dönüşüm sistemlerinin tasarımı, imalatı ve
analiz edilmesinde etkin bir biçimde kullanabilen kişidir.
İŞİN DOĞASI
• Makine Mühendisleri mekanik ve elektronik (ürün) araç, motor, makine ve
sistemleri araştırır, geliştirir, tasarlar ve test ederler.
• Elektrik üreten jeneratörler, içten yanmalı motorlar, buhar ve gaz
tirübinleri, jet ve roket motorlarının geliştirilmesi ve üretilmesi için
çalışırlar.
• Gerekli tasarımı yapmak için, müşteriden gelen tasarı önerilerini,
spesifikasyonlari ve daha önce üretilmiş buna benzer araçların detaylı
tarifnamelerini (manuel) ve verileri inceler ve gerekli araştırmaları
yaparlar.
• Araç, motor, makine ve sistemlerin üretimi, isletilmesi, uygulanması,
kurulması ve tamir edilmesi için gerekli koordinasyon çalışmalarını
yürütürler.
• Ayrıca, sogutma, iklimlendirme üretimde kullanılan robotlar ve malzeme
tasıma sistemleri üzerinde çalışırlar.
• Makine mühendisleri, üretimdeki ürünün test edilmesi ve kontrolü araçları
ile ilgili çalışan mühendislik personelini yönlendirirler, ürünlerin ve
sistemin test edilmesi için çeşitli metot ve prosedür geliştirirler (Test
Mühendisi)
• Makine Mühendisleri, makine mühendisliği alanlarına giren spesifik
alanlarda uzmanlaşabilirler:
Is transferi, hidrolik, elektromekanik, kontrol ve instrumentasyon,
robotiks, nükleer sistemler, araçlandirma, iklimlendirme, soğutma veya ürün
tipine göre, söyle ki, propulsion sistemleri makine ve mekanik araçlar, ya
da is tipine göre, söyle ki, buhar veya gaz üretimi ve dağıtımı, buhar
üretim fabrika mühendisliği veya sistem planlama.
• Makine Mühendisleri üretim isleri (fabrika) bakim onarım veya teknik satış
alanlarında çalışabilirler.
• Ayrıca özel alana kurulması planlanan bir makine parkuru için gerekli
incelemeyi yapıp, makinenin veya sistemin verimli çalışabilmesi için
tasarımda bazı değişiklikler önerebilirler.
GÖREVLER
Makine mühendisi üç ana işlevi üstlenir;
- Tasarlama,
-
Üretim yöntemlerini geliştirme,
-
Üretimi planlama ve uygulama.
Çalışılan yerin gelişmişlik düzeyi ve özelliklerine göre bu görevlerin
ağırlıkları değişebilir. Gelişmekte olan ülkelerde bu işlev daha çok
uygulama biçiminde, gelişmiş ülkelerde ise tasarlama, planlama ve üretim
yöntemleri geliştirme şeklinde olmaktadır.
-
Genellikle makine mühendisi çalıştığı kuruma göre, ucuz ve kullanışlı
mekanik sistemlerin, gaz ve buhar türbinlerinin, pistonlu kompresörlerin,
soğutma, ısıtma, havalandırma sistemlerinin,içten yanmalı motorların,
nükleer reaktörlerin tasarımı, geliştirilmesi ve üretimi ile uğraşır.
KARİYER OLANAKLARI
• Makine Mühendisleri fabrikalarda bakim onarım mühendisi (yardımcı
isletmeler), kalite kontrol mühendisi (AR-GE bölümü), üretim mühendisi
(isletmeler) ve satış mühendisi olarak çalışmaktadırlar.
• Birçok Makine Mühendisi belli bir deneyimden ve aldıkları eğitimlerden
sonra idari konumda çalışmaktadırlar.
• Gelişmiş makinelere araç ve gereçlere duyulan ihtiyaç arttikça makine
mühendislerine de duyulan ihtiyaç artabilir. Ancak, ülkemizde, teknoloji
üretimi henüz yeterli düzeyde olmadığı için Makine Mühendisleri bilgi ve
becerilerini yeterince kullanamamaktadır.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
-
Bilgisayar, -
Hesap makinesi, -
Çizim gereçleri (T cetveli, pergel, rapido, gönye takımı, metre), -
Çeşitli tezgahlar (imalat için).
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
:Makine mühendisi olmak
isteyenlerin;
-
Üst düzeyde akademik yeteneğe, -
Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme yeteneğine sahip, -
Matematik ve fizik konularına ilgili ve bu alanlarda başarılı, -
Makineler üzerinde çalışmaktan hoşlanan, -
Tasarım gücü yüksek, yaratıcı
kimseler olmaları
gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
:Makine mühendisleri fabrikalarda, kirli, yağlı ve
gürültülü ortamlarda çalışırlar. Ancak yönetici kademelerinde bulundukları
zaman büro ortamında da çalışırlar. Makine mühendisi çalışırken nesnelerle
ve insanlarla uğraşır.
-
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
:Makine mühendisleri fabrikalarda, şantiyelerde,
santrallerde, araştırma merkezlerinde çalışabilirler. Makine mühendisleri;
köprü, baraj gibi büyük projelerden, en küçük bir aracın üretildiği yerlere
kadar uzanan geniş bir alanda çalışma olanağına sahiptirler. Hemen her
fabrika makine mühendisi çalıştırır. Makine mühendisleri, kendi adına işyeri
açma olanağına sahiptirler. Özellikle mekanik tesisat sistemlerinin
projelendirilmesi ve uygulanması alanlarında makine mühendislerine ihtiyaç
duyulmaktadır. Makine mühendisleri kendi işlerini kurma olanağına
sahiptirler.
MESLEK
EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
:Mesleğin eğitimi, liseden sonra Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) ile girilen
üniversitelere bağlı mühendislik ve mühendislik-mimarlık fakültelerinin
"Makine Mühendisliği" bölümlerinde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
:Bölüme girebilmek için Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) yeterli “Sayısal (SAY)”
puan almak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
:Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. Eğitim süresince; ilk yıllarda, Matematik,
Fizik, Kimya, Geometri, Teknik Resim gibi temel dersler, sonraki yıllarda
ise, Isı Transferi, Mekanik, Makine Elemanları, Makine Tasarımı, Nükleer
Enerji, Mukavemet, Motorlar, İmalat Yöntemleri, Termodinamik ve Enerji
Dönüştürüm Sistemleri konularında dersler okutulmaktadır. Dersler uygulamalı
(pratik) ve kuramsal (teorik) olarak sürdürülür. Ayrıca, yaz aylarında staj
zorunluluğu vardır.
MESLEKTE İLERLEME
:Makine mühendisliği eğitimini tamamlayanlar alanın
belli bir dalında uzmanlaşabilirler. Meslek eğitimini tamamlayanların
işletme alanında yüksek lisans eğitimi yapmaları durumunda özellikle, özel
sektörde yönetici olarak çalışma olanakları bulunmaktadır. İsteyenler
akademik kariyer yapabilirler.
BENZER MESLEKLER:
Makine teknikerliği, otomotiv mühendisliği. Bakim Onarım Mühendisi, Uygulama Mühendisi (Makine Üretim),
Araştırma
– Geliştirme Mühendisi
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
:
Öğrenciler, eğitimleri süresince, çeşitli kurum ve kuruluşlar
tarafından sağlanan kredi ve burslardan faydalanabilirler.
Kamu kesiminde çalışanlar 657 sayılı Devlet Memurları Yasasına göre
teknik eleman olarak maaş ve yan ödeme almaktadırlar. Aldıkları ücret,
asgari ücretin en az 3- 4 katı kadardır. Özel kesimde çalışanlar,
alanlarında çok iyi yetişmek şartıyla yüksek ücret alabilmektedirler.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK
YERLER
:
İlgili eğitim kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl
Müdürlükleri. |