Yapılan araştırmalarda; Doğalgaz kazalarının, % 12’si sızdırmazlık testlerinin yapılmamasından, % 8’i ehli olmayan işgücünden, % 8’i işçilik ,malzeme ve  yöntem hatasından, % 20-30’u hava menfezlerinin kapatılması ve  hatalı bacalı kombi uygulamalarından kaynaklanmaktadır.

Dolayısıyla, çalışanlar İşletme personeli ve binalardaki Kapıcılar Doğal Gaz Tesisatının doğru kullanılması/İşletilmesi,Doğal Gaz Acil Durumlarda (kaçak,yangın, patlama, vb) yapılacak işler konularında mutlaka eğitilmelidir.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası olarak, aşağıdaki öneri ve uyarılarımızı, bir kez daha kamuoyu ile paylaşmak istiyoruz.

1.                 Doğalgazın, kullanım mahallerine sağlıklı ve güvenli bir şekilde ulaştırılmasında ve her türlü emniyet tedbirlerinin alınıp alınmadığının denetiminde 4646 sayılı Doğalgaz Kanununa göre yerel gaz dağıtım şirketleri görevlendirilmiştir. Bu kuruluşlar, kendi şartnamelerine göre, doğalgazın ilk devreye alınmasında gerekli kontrolleri yapmakta, ancak yıllık kontrol ve denetimler eksik bırakılmaktadır. Bu kontroller, herhangi bir yasal çerçeve ile belirlenmemiş olup, gazın güvenli kullanımı sadece nihai tüketicinin duyarlılığına bağlı kılınmıştır.

2.    Doğalgaz cihazını bacaya bağlayan atık gaz çıkış borusu periyodik olarak denetlenmeli, yırtık, delik ve benzeri deformasyona uğramış atık gaz boruları standartlara uygun malzemelerle mutlaka yenilenmelidir.

3.    Doğalgaz tesisatından kaynaklı boğulma ve zehirlenmeye bağlı ölümler, genellikle yanlış uygulamalar ve bu konuda yeterli toplumsal bir bilinç oluşturulmamasından kaynaklanmaktadır. Aslında bacalı doğalgazlı cihazlar, baca tepmelerinden kaynaklı tüm riskleri ortadan kaldıracak emniyet düzenekleriyle donanmıştır. Ancak bazı servisler, bacanın iyi çekmemesi nedeninden ötürü, cihazın arızaya geçmesini önlemek için, bu tertibatı devre dışı bırakabilmekte ve baca gazı zehirlenmesinden kaynaklı ölümler meydana gelebilmektedir.

4.    1 m3 doğalgazın yakılabilmesi için yaklaşık 10 m3 taze havaya ihtiyaç bulunmaktadır. Yanma havası bu cihazların konulduğu mahallere yerleştirilen ventilasyon  (havalandırma) menfezleri vasıtasıyla sağlanmaktadır. Bu menfezlerin hiçbir şekilde kapatılmaması gerekmektedir. Ancak yine bilinçsizlik ve ihmalden kaynaklı olarak, soğuk hava girişini engellemek için bu menfezler kapatılabilmektedir. Bu nedenle ortamda yeterli hava kalmaması sonucu, doğalgazın yol açtığı boğulmalar da sık görülmektedir.

5.    Bacalı cihaz kullanımında dikkat edilmesi gereken bir diğer konu da, standartlara uygun baca kullanımı ve bu bacaların her sezon en az bir kez temizlenmesi olmalıdır. Mevcut düzenlemelerde bu konuda da bir boşluk bulunmakta, baca temizliği tüketicinin sorumluluğuna terk edilmektedir. Bu durumun da yasalarla güvence altına alınması ve kamusal denetimin sağlanması, bir zorunluluktur.

6.    Doğalgaz bacalarına kesinlikle aspiratör v.b. başka bir cihaz bağlanmamalı, her cihazın baca bağlantısı bağımsız olmalıdır.

7.    Kombi cihazlarının her yıl yaz sezonunda bakımlarının yapılması, emniyetle çalışmaları için bir zorunluluktur. Bu konuda gerekli yaptırımların mutlaka uygulamaya konulması gerekmektedir.

8.    Karbon monoksit gazının ortamda belirli bir seviyeye ulaşması durumunda ve ya herhangi bir gaz kaçağı durumunda alarm veren sensörler mevcuttur. Bu aygıtların kullanımının yaygınlaştırılması ve zorunlu hale getirilmesi, bu tür acıları yaşamamızın büyük ölçüde önüne geçecektir.

9.    4646 sayılı Doğalgaz Kanununa bağlı yönetmelikler uyarınca, doğalgaz iç tesisatlarının Doğalgaz İç Tesisat Yetki Belgesi’ne sahip bir makina mühendisinin tam zamanlı olarak çalıştığı şirketlerce yürütülmesi zorunludur. Ancak birçok gaz dağıtım şirketi, hizmetin kamusal niteliğini göz ardı ederek, söz konusu MMO Büro Tescil Belgesi’ni yetkilendirme aşamasında aramamaktadır. Ayrıca; Söz konusu sertifikalı firmaların çalıştırdıkları ve işi yapan elemanlarda 'Doğalgaz ve Sıhhi Tesisatçılık Ustalık Belgesi' ve 'Kaynakçılık Ustalık Belgesi' olmalıdır.

10.    Diğer yandan kentsel gaz dağıtım şirketi, doğalgaz projelerinin onaylanması sırasında, Oda mesleki denetimlerini aramamaktadır. Doğalgaz uygulamaları konusunda yaşanan bir dizi sıkıntı ve sorunun aşılması, gaz dağıtım şirketleriyle, bu hizmetleri veren mühendislerin üyesi olduğu Makina Mühendisleri Odası’yla, sıkı bir iş birliği ve koordinasyonun tesis edilmesinden geçmektedir. Bu koordinasyonu gerçekleştirmekten kaçınan bütün idareler doğabilecek her türlü kaza ve yanlış uygulamaların sorumluluk ve yükümlülüklerinden kaçınamaz.

11. Konutlarda kullanılacak doğalgaz cihazlarında; 'İmalat Yeterlilik Belgesi', 'Kalite Belgesi' ve 'Garanti Belgesi' aramak, ayrıca satıcı firmaların 'Yetkili Servis' güvencisini istemek gereklidir.

12. Doğalgaz tesisatında kullanılan tüm tesisat malzeme ve cihazlarda yerli ürünlerde TSE, yurt dışından alınanlarda da TSE tarafından uygun görülen EN, ISO, IEC, DIN gibi standartlara uygunluk belgesi aranmalıdır.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası olarak her kış döneminde bacalı cihazların kullanımında dikkat edilecek hususlar konusunda kamuoyunu bilgilendirmeye ve bir toplumsal bilinç oluşturmaya çalışıyor, bu konuda hazırladığımız broşürleri paylaşıma açıyoruz. Bu broşürleri basın açıklamamız ekinde sizler aracılığıyla kamuoyu ile bir kez daha paylaşmak isteriz. Ayrıca bu bilgi, broşür ve belgelere Odamızın www.mmorize.org adresli web sitesinden de ulaşılabilir.