ORTAM ÖLÇÜMLERİ VE PERİYODİK KONTROLLER
Ortam
Ölçümleri Mevzuat
Ortam
Ölçümleri YönetmelilikTozla
Mücadele YönetmeliğiKimyasal
Mad. Çalışmalarda Sağ. Güv.Önlemleriİş
ekipmanlarının kullanımında Yön.TS_EN_12592TS EN 2025TS 13445Her
Tür Döküman Arşivi Tablo-1: Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrol süreleri ile kontrol kriterleri
| EKİPMAN ADI |
KONTROL PERİYODU
(Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) |
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.) |
| Buhar ve kızgın su kazanları | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 12952 serisi, TS EN 12953 ve TS 497 serisi standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Isıtma (Kalorifer, sıcak su ve benzeri) kazanları | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 303 serisi, TS 497, TS 430, TS EN 14394+A1 ve TS EN 12828+A1standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Kızgın yağ kazanları | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | DIN 4754-1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Sıvılaştırılmış gaz tankları (LPG, ve benzeri) (yerüstü) (1) | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl (yalnızca muayene) (10 yılın sonunda yeniden değerlendirme veya periyodik kontrol) | TS EN 13445-5, TS 1446, TS EN 12817 ve TS EN 12819 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Sıvılaştırılmış gaz tankları (LPG, ve benzeri) (yer altı) (1) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl (yalnızca muayene)
(10 yılın sonunda yeniden değerlendirme) |
TS EN 13445-5, TS 1446, TS EN 12817, TS EN 12819 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Basınçlı hava ve gaz tankları (2) | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS 1203 EN 286-1, TS EN 13445-5, TS EN 764-7 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Kapalı genleşme tankları | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS 10576, TS 1911, TS 11490, TS EN 13831, TS EN 764-7 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Boyler ve akümülasyon tankları | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS 736, TS EN 12897+A1 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Boyama makinaları (kazanları) | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN ISO 11111-1, TS EN ISO 11111-7, TS EN 764-7 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Kriyojenik tanklar | TS EN ISO 21009-2 ve TS EN 14197-3 standartlarında belirtilen sürelerde | TS EN ISO 21009-2 ve TS EN 14197-3 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Buharlı pişirme kazanları | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS 11673 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Otoklav | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 285+A1 ve TS EN 13060+A1 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Atmosferik, bombeli yatay veya dikey silindirik, prizmatik, çelik veya termoplastik, açık veya kapalı tehlikeli sıvı depolama tankı (3) | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 12285-2, TS 8991, TS 712, TS EN 12573-1, TS EN 12573-2, TS EN 12573-3 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Atmosferik, dik, silindirik, yer üstü, çelik kaynaklı birleştirmeli, açık ya da kapalı tavanlı tehlikeli sıvı depolama tankları (3) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 10 Yıl | API 620, API 650, API 653 ve API 2610 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
(1) LPG
tankları, buhar kazanları, kızgın su kazanları, kriyojenik
tanklar gibi standartlarında emniyet valf testleri bulunan
ekipmanlar için emniyet valfleri, standartlarda belirtilen
azami süreler içerisinde teste tabi tutulur. (2) Seyyar veya sabit kompresör hava tankları ile basınçlı hava ihtiva eden her türlü kap ve bunların sabit donanımı. (3) Tehlikeli sıvılar: aşındırıcı veya sağlığa zararlı sıvılardır. |
||
2.2. Kaldırma ve iletme ekipmanları
2.2.1. Kaldırma ve iletme ekipmanları ile kaldırma aksesuarlarının periyodik kontrolleri Tablo-2’ye göre yapılır. Standartlarda aksi belirtilmedikçe, her periyodik kontrolde muayene gerçekleştirilir ve testler aşağıdaki koşullara göre uygulanır:
a) Azami yılda bir kere olmak üzere; işletme kapasitesi belirlenen iş ekipmanları için işletme kapasitesi değeri ile işletme kapasitesi belirlenmemiş iş ekipmanlarında ise kaldırma kapasitesi değeriyle her periyodik kontrolde yük testi gerçekleştirilir.
b) Azami üç yılda bir kere veya her önemli bakım ve onarım faaliyetinden sonra; kaldırma kapasitesi değeri ile 2.2.1.1’de belirtilen katsayılar göz önünde bulundurularak yük testi gerçekleştirilir.
___________________
(1) Danıştay Onuncu Dairesinin 31/05/2023 tarihli ve E.:2022/4140 sayılı kararı ile bu maddenin eksik düzenleme nedeniyle uçak mühendisleri yönünden yürütmesi durdurulmuştur.
2.2.1.1. Yapısal bütünlüğün doğrulanması için yük testi değerine ilişkin Bakanlık tarafından yayımlanmış iş ekipmanına özgü periyodik kontrol dokümanı olmadığı durumlarda periyodik kontrolü yapmaya yetkili kişi ilgili standartları ve iş ekipmanının çalışma prensibini (karşı ağırlıklı denge prensibi ve/veya kaldırma kapasitesinin yük kolundaki konuma göre değişmesi ve benzeri) değerlendirerek kaldırma kapasitesine göre test yükünü belirler. Genel bir kural olarak statik test katsayısı elle işletilen kaldırma iletme ekipmanları ve kaldırma aksesuarları için 1,5, diğer kaldırma iletme ekipmanları ve kaldırma aksesuarları için 1,25, dinamik test kat sayısı ise 1,1’dir.
2.2.1.2. Karşı ağırlıklı denge prensibi ve/veya kaldırma kapasitesinin yük kolundaki konuma göre değişen ve taşıyıcı alanı (kabin, platform ve benzeri) kişilerin kaldırılması için tasarlanan iş ekipmanlarında işletme kapasitesi belirlenemez.
2.2.2. Kaldırma ve iletme ekipmanlarının iskeleler hariç periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. İskelelerin periyodik kontrolleri ise yetkili olan; inşaat mühendisleri, makine mühendisleri, inşaat, yapı, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da inşaat tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından, gemi inşası ile gemi bakım ve onarım işlerinde gemi inşaatı ve gemi makineleri mühendisleri ve gemi teknikerleri tarafından yapılır.
2.2.3. Kaldırma ve iletme ekipmanlarının periyodik kontrollerinde muayene ve testlere ek olarak tahribatsız muayene yöntemleri de uygulanabilir. Tahribatsız muayenelere ait raporlar, periyodik kontrol raporunun ekinde saklanır.
2.2.4. 29/6/2016 tarihli ve 29757 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliği kapsamında yer alan asansörlerin periyodik kontrolleri 4/5/2018 tarihli ve 30411 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliğinde belirtilen hususlara göre yapılır.
2.2.5. Üretici etiketinde belirtilen kaldırma kapasitesinin altında kullanılacak kaldırma araçlarında işletme kapasitesi görünecek şekilde işaretlenir. İşletme kapasitesinin üstünde bir ağırlığın kaldırılmasının söz konusu olduğu durumlarda kaldırma aracı, kaldırılacak yükün miktarı esas alınarak yukarıda belirtilen kriterler çerçevesinde teste tabi tutulmadan kullanılamaz.
Tablo-2: Kaldırma ve iletme ekipmanlarının periyodik kontrol süreleri ve kontrol kriterleri
|
EKİPMAN ADI |
KONTROL PERİYODU
(Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) |
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.) |
| Kablolu taşıma tesisatları | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 1709 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Krenler (köprülü, portal, mobil, yükleyici, kule, kıyı ötesi, döner kollu ve benzeri) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 15011, TS EN 14985, TS EN 13852-1, TS EN 13852-2, TS EN 13000+A1, TS EN 12999, TS EN 14439+A2, TS EN 13001 serisi, TS ISO 9927-1 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Vinçler ve kaldırma teçhizatları (monoray, traksiyonel, çektirme, gerdirme ve benzeri) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 14492-1+A1, TS EN 13157+A1 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Endüstriyel araçlar (forklift, transpalet, yük ve personel taşıyıcı, değişken erişimli araç, sipariş toplayıcı ve benzeri) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 3691 serisi, FEM 4.004 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Araç kaldırma liftleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1493 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Kaldırma tablaları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1570-1+A1, TS EN 1570-2 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Sütunlu çalışma platformları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1495+A2 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Asılı erişim donanımları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1808 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Yükseltilebilen seyyar iş platformları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 280+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
İnşaat asansörleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12159, TS EN 12158-1, TS EN 16719 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Eğimli yük taşıma tertibatları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12158-2+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Hareket engelliler için güç tahrikli kaldırma platformları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 81-40, TS EN 81-41 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Servis asansörleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 81-3+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Kren asansörleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 81-43 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Yük asansörleri(1) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 81-31 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Manipülatörler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 14238+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Uçak yer destek donanımları(2) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12312-1, TS EN 12312-3+A1, TS EN 12312-4, TS EN 12312-6, TS EN 12312-8, TS EN 12312-9, TS EN 12312-10+A1, TS EN 12312-11, TS EN 12312-15, TS EN 12312-19+A1 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Yürüyen merdivenler ve yürüyen yollar |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 115-1 ve TS EN 115-2 standartlarında belirtilen şartlar kapsamında yapılır. |
|
Yapı iskeleleri(3) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 6 Ay |
TS EN 12810-1, TS EN 12810-2 TS EN 12811-1 ve TS 13662 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak ve EK-II’nin 4 üncü maddesinde belirtilen hususlar dikkate alınarak yapılır. |
|
Mobil erişim ve çalışma kuleleri (seyyar iskeleler) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1004-1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Sürekli taşıma donanımları (konveyörler) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 618+A1, TS EN 619+A1, TS EN 620 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Kaldırma aksesuarları ve taşıyıcılar (sapanlar, kıskaçlar, vakum kaldırıcı, manyetik kaldırıcı ve benzeri) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 14502-1, TS EN 13414-2+A2, TS EN 1492 serisi, TS EN 818-6+A1, TS EN 13155 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
(1) Yükleme
amaçlı erişilebilen, taşıyıcı (kabin veya platform) içinde
insan seyri bulunmayan, sadece yüklerin taşındığı
asansörlerdir. |
||
2.3. Tesisatlar
2.3.1. İlgili standartlarda aksi belirtilmediği sürece, tesisatların periyodik kontrolleri yılda bir yapılır.
2.3.2. Elektrik tesisatı, topraklama tesisatı, yıldırımdan korunma tesisatı, akümülatör, transformatör, jeneratör, katodik koruma tesisatı ile benzeri elektrik ile ilgili tesisatın periyodik kontrolleri yetkili olan; elektrik mühendisleri, elektrik-elektronik mühendisleri ve elektrik eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, elektrik tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. 1 kV ve daha düşük gerilime sahip tesisatlar ile yangın algılama ve uyarı sistemleri için yukarıda sayılan unvanların yanı sıra yetkili olan elektronik mühendisleri de periyodik kontrol gerçekleştirebilir.
2.3.3. Madde 2.3.2’de yer verilenlerin dışında kalan ve Tablo-3’te belirtilen tüm tesisatların periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, makine ve metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
2.3.4 Madde 2.3.1.’de belirtilen kriterler saklı kalmak kaydı ile bir kısım tesisatın periyodik kontrol kriterleri ve kontrol süreleri Tablo-3’te belirtilmiştir.
2.3.5. Yangın mekanik tesisatı, yangın algılama ve uyarı sistemleri tesisatları için periyodik kontrol esnasında tesisat projesi aranır. İşveren, projesi olmayan tesisatların 27/11/2007 tarihli ve 2007/12937 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe ve ilgili standartlara uygun projelendirmesini yaptırmak zorundadır. Yangın mekanik tesisatı, yangın algılama ve uyarı sistemleri tesisatlarının periyodik kontrollerinde tesisatın projesine uygunluğu ve projenin Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe ve ilgili standartlara uygunluğu değerlendirilir.
2.3.6. Havalandırma ve klima tesisatları için periyodik kontrolde tesisat projesi aranır. İşveren, projesi olmayan tesisatların 3/7/2017 tarihli ve 30113 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği ve ilgili standartlara uygun olarak projelendirilmesini yaptırmak zorundadır. Havalandırma ve klima tesisatı periyodik kontrol raporu, projesine uygunluğu ve tesisata ait cihazların periyodik kontrol bilgilerini içerir. Havalandırma ve klima tesisatlarının periyodik kontrollerinde tesisatın projesine uygunluğu ve projenin ilgili standartlara ve/veya fen ve tekniğin gereklilikleri dikkate alınarak uygunluğu değerlendirilir.
2.3.7. Elektrik, topraklama ve yıldırımdan korunma tesisatları için periyodik kontrolde tesisat projesi aranır. İşveren, projesi olmayan tesisatların 3/12/2003 tarihli ve 25305 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik İç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği, diğer ilgili yönetmelikler ve ilgili standartlara uygun olarak projelendirilmesini yaptırmak zorundadır.
Tablo-3: Tesisatların periyodik kontrol süreleri ile kontrol kriterleri
| EKİPMAN ADI |
PERİYODİK KONTROL DÖNEMİ (Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) |
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.) |
|
Elektrik tesisatı ve topraklama tesisatı |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
21/8/2001 tarihli ve 24500 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmî Gazete‘de yayımlanan Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği ve 4/11/1984 tarihli ve 18565 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği ile TS EN 60079 serisi, TS HD 60364-4 serisi, TS HD 60364-5 Serisi, TS HD 60364-6 standartlarında belirtilen hususlara göre yapılır. |
|
Yıldırımdan korunma tesisatı (kafes sistemi, hava sonlandırma çubuğu, doğal hava sonlandırma bileşenleri, paratoner ve benzeri) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 62305 serisi standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Akümülatör |
1 Yıl |
İmalatçının belirleyeceği şartlar kapsamında yapılır. |
|
Transformatör |
1 Yıl |
İmalatçının belirleyeceği şartlar kapsamında yapılır. |
|
Jeneratör |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS ISO 8528 serisi standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Katodik koruma tesisatı |
Standartlarda süre belirtilmemişse 6 Ay |
TS EN 13509, TS EN 12954, TS EN 13636, TS EN ISO 13174 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Yangın söndürme sistemleri,otomatik yağmurlama sistemleri, otomatik gazlı söndürme
sistemleri, mutfak davlumbaz söndürme sistemleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
Projede belirtilen kriterlere ve Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe uygun şekilde gerçekleştirilir. |
|
Portatif yangın söndürücüler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe uygun şekilde gerçekleştirilir. (TSE ISO/TS 11602-2 standartında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.) |
|
Kaçış yolu basınçlandırma sistemleri ve duman tahliye sistemleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğe Uygun Şekilde Gerçekleştirilir. |
|
Yangın algılama ve uyarı sistemleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
Projede belirtilen kriterlere ve TSE CEN/TS 54-14 standartında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Havalandırma ve klima tesisatı |
1 Yıl |
Projede belirtilen kriterlere uygun olup olmadığının belirlenmesine yönelik olarak yapılır. |
2.4. Tezgâhlar
2.4.1. Tezgâhların periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Bir kısım tezgâhların periyodik kontrol kriterleri ve kontrol süreleri Tablo-4’te belirtilmiştir.
Tablo-4: Tezgâhların periyodik kontrol süreleri ile kontrol kriterleri
| EKİPMAN ADI |
PERİYODİK KONTROL DÖNEMİ
(Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) |
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.) |
|
Mekanik presler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 16092-1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Hidrolik presler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 16092-3 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Hidrolik abkant presler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12622+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Pnömatik presler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 16092-1, TS EN 16092-4 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Torna tezgahları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 23125 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Ağaç işleme tezgahları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 847-3 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Freze tezgahları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 16090-1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Soğuk metal testereleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 16093 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Hareketsiz taşlama makineleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN ISO 16089 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Şerit testere (ağaç işleme makinaları) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 1807-2 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
İşleme merkezleri |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 16090-1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Şerit testere (gıda işleme makineleri) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12268 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Delme makinaları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12717+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Giyotin makaslar |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 13985+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Transfer tipi ve özel amaçlı tezgâhlar |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 16090-1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
2.5. Endüstriyel raf ve kapılar
2.5.1. Endüstriyel raf ve kapıların periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, inşaat mühendisleri, inşaat, makine ve metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, inşaat veya makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
2.5.2. Endüstriyel raf ve kapıların periyodik kontrollerinde tahribatsız muayene yöntemleri kullanılabilir. Tahribatsız muayenelere ait raporlar, periyodik kontrol raporunun ekinde saklanır.
2.5.3. Endüstriyel raf ve kapıların periyodik kontrol kriterleri ve kontrol süreleri Tablo-5’te belirtilmiştir.
Tablo-5: Endüstriyel raf ve kapıların periyodik kontrol süreleri ile kontrol kriterleri
| EKİPMAN ADI |
PERİYODİK KONTROL DÖNEMİ
(Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) |
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.) |
|
Endüstriyel raflar |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 15635 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Endüstriyel kapılar |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 13241+A2, TS EN 12453, TS EN 12604+A1 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
2.6. İş makineleri
2.6.1. İş makinelerinin periyodik kontrolleri yetkili olan; makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, makine ve metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
2.6.2. İş makinalarının periyodik kontrollerinde muayene ve testlere ek olarak tahribatsız muayene yöntemleri de uygulanabilir. Tahribatsız muayenelere ait raporlar, periyodik kontrol raporunun ekinde saklanır.
2.6.3. Bir kısım iş makinelerinin periyodik kontrol kriterleri ve kontrol süreleri Tablo-6’da belirtilmiştir.
Tablo-6: İş makinelerinin periyodik kontrol süreleri ile kontrol kriterleri
| EKİPMAN ADI |
PERİYODİK KONTROL DÖNEMİ
(Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) |
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.) |
|
Sondaj makinaları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 16228 serisi standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Çekici dozerler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 474-2+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Yükleyiciler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 474-3+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Kazıcı yükleyiciler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 474-4+A2 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Hidrolik kazıcılar |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 474-5+A3 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Damperli kamyonlar |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 474-6+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Skreyperler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 474-7+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Greyderler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 474-8+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Boru döşeyiciler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 474-9+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Trençerler |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 474-10+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Toprak ve çöp sıkıştırıcılar |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 474-11+ A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Halatlı kazıcılar |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 474-12+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Yol düzeltme makinaları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 500-2+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Zemin stabilize makinaları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 500-3+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Zemin sıkıştırma makinaları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 500-4 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Asfaltlama makinaları |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 500-6+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
|
Beton ve harç için taşıma-püskürtme ve yerleştirme makineleri (beton pompası) |
Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS EN 12001 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
İş ekipmanlarının, ilgili mevzuatta öngörülen aralıklarda ve belirtilen yöntemlere uygun olarak, yetkili kişilerce yapılan muayene, deney ve test faaliyetleridir.
Bakım
İş ekipmanının günlük, haftalık ve aylık gibi kısa aralıklarla yapılan temizlik, ayar, kalibrasyon, tamir ve tadil faaliyetleridir.
Test ve Deneyler (Zorlayıcı Kontrol Yöntemleri)
Hidrostatik Basınç Deneyi
Basınçlı kabın tamamı veya bir kısmının uygun şartlarda bir sıvı ile doldurulup basınçlandırılması, izlenmesi ve boşaltılarak sonuçlarının irdelenmesi tekniğidir.
Pnömatik Basınç Deneyi
Basınçlı kabın tamamı veya bir kısmının uygun şartlarda bir gaz ile doldurulup basınçlandırılması, izlenmesi ve boşaltılarak sonuçlarının irdelenmesi tekniğidir [1].
Muayene (Zorlayıcı Olmayan Kontrol Yöntemleri)
Basınçlı kabın, güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak için koruyucu tertibat, yakma mekanizma ve donanımları, besleme devresi, emniyet cihazları, kumanda, alarm sistemleri ve bulunması halinde genleşme ve yakıt deposu gibi bileşenlerin gözle veya cihaz kullanılarak özel yöntemlerle ve gerektiğinde parça sökülerek asgari güvenli çalışma şartlarına sahip olup olmadığının tespit edilmesidir.
Tahribatsız Muayene
Tahribatsız muayene, makine ve ekipman parçalarına herhangi bir zarar vermeden sızdırmazlık ve dayanımları hakkında bilgi edinilmesini sağlayan muayene yöntemidir. Tahribatsız muayene yöntemi ile malzemelerin belli bir süre kullanılması sonucunda korozyon veya aşınma gibi nedenlerden dolayı yüzeyde ve iç yapıda meydana gelen çatlak, boşluk, kesit azalması gibi hataların tespiti gerçekleştirilir. Uygulanan başlıca tahribatsız malzeme muayene yöntemleri aşağıdaki açıklanmıştır.
Girdap Akımları Muayenesi
Elektrik akımını iletebilen malzemelerin yüzeylerinde ve yüzey altında oluşan süreksizlikleri tespit edebilmek için kullanılır.
Manyetik Parçacık Muayenesi
Mıknatıslanabilen malzemenin yüzeyinde ve yüzeyine yakın yerlerde bulunan süreksizlikleri tespit etmek amacıyla kullanılan tahribatsız muayene metodudur. Malzemeye cihaz tarafından akım verilerek malzemenin mıknatıslanması sağlanır. Malzeme yüzeyindeki süreksizliklerde kaçak manyetik akı oluşur. Böylece malzeme yüzeyine püskürtülen demir tozlarının süreksizlikler üzerine toplanması ile hatalar görülebilir.
Penetrant Muayenesi
Islatma kabiliyeti yüksek penetrant sıvılar kullanılarak, malzeme yüzeyinde yer alan süreksizliklerin tespit edilmesi amacıyla kullanılan muayene yöntemidir. Yüzey altında kalan veya herhangi bir nedenle yüzeyle teması kesilmiş hatalar bu metotla tespit edilemez.
Radyografik Muayene
Yüksek enerjili elektromanyetik dalgaların (ışınım) malzeme içinden geçerek bir film ya da ekran (Radyoskopi) üzerinde görüntü oluşturması prensibine dayanır. Bu görüntü, malzeme içindeki süreksizlikler, yoğunluk farkları, boşluklar ve çatlaklar nedeniyle oluşur. Bu yöntem kullanılarak her türlü malzemedeki hacimsel ve yüzey hatalarının tespiti yapılabilmektedir.
Ultrasonik Muayene
Ultrasonik muayene, prob tarafından üretilerek malzeme içine gönderilen yüksek frekanslı ses dalgalarının bir süreksizliğe çarptıktan sonra tekrar proba yansıması sayesinde malzeme içindeki kusur, boşluk ve çatlakların tespit edilmesine olanak sağlayan muayene yöntemidir.
Gözle Muayene
Bir malzemenin yüzeyindeki çatlak, gözenek gibi yüzey süreksizliklerinin ve korozyonun çıplak gözle veya büyüteç gibi bir optik yardımcı kullanarak tespit edilmesini sağlayan muayene metodudur. Genelde bir başka tahribatsız muayene metodu uygulanmadan önce yapılması tavsiye edilmektedir [2].
Akustik Emisyon
Akustik emisyon, stres altındaki malzemelerde bir ya da daha çok yerel kaynağın hızla enerji salarak geçici elastik dalgalar üretmesi, bu dalgaların çalışma basıncının 1,1 katına kadar çıkarılarak farklılıkların dinlenilmesi ve malzeme üzerinde oluşacak farklılıkların analiz edildiği tahribatsız muayene yöntemidir. Modern AE araştırma çalışmaları, daha ziyade kulağın işitemeyeceği mertebedeki frekanslarda (ultrasonik) malzemelerden yayılan seslerle ilgilidir. Kabaca frekans aralığı 100 kHz ile 40 mHz dir [3].
Buhar Kazanı Periyodik Kontrol Muayenesi
Buhar kazanları buhar elde etmek için kullanılan kazanlar dır. Kömür, doğal gaz ve motorin gibi yakıtlar yakılarak kazan içerisinde su ısıtılır ve buhar elde edilir. Endüstriyel alanlarda sıkça kullanılan buhar kazanlarının içerisinde bulunan su yüksek ısıda buhar olan su kazan içerisinde su’dan daha fazla yer kaplar ve yüksek basınç oluşur.
Buhar kazanlarında oluşan yüksek basınç kazandaki ekipmanlar ile kontrol altına alınır. Buhar kazanları devamlı olarak çalıştıkları için mutlaka kontrolleri yapılmalıdır. Zira zamanla buhar kazanlarında basınçtan ve yüksek ısıdan dolayı kazalar ortaya çıkabilir. Can ve mal güvenliğini almak için mutlaka buhar kazanlarınızı onaylanmış kuruluşlara Periyodik Kontrol yaptırınız. Basınçlı kap ve tesisatlarınızı Periyodik Kontrol yaptırmanız yasal bir zorunluluktur.
Buhar kazanları 6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu gereğince “İş Ekipmanları Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”ne tabiidir. Bu yönetmelikte belirtilen Buhar kazanları yani basınçlı kaplar ile ilgili maddelere ve standartlara göre periyodik kontrolleri yapılmalıdır. Onaylanmış kuruluşlar bu yönetmeliğe göre muayenelerini gerçekleştirmektedir.
Yetkili, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği buhar kazanları kontrolleri sonucu tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya tehlikeli durumları rapor halinde sizlere sunarak, olası bir tehlikeli olayın engellenmesi ve yasal gerekliliklerinizi sağlamanız adına sizlere yardımcı olur.
Buhar Kazanı Periyodik Kontrol Süresi :TS 2025, TS EN 12952-6 ve TS 377-5 EN 12953-5 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılan buhar kazanları kontrolleri bu standartta belirtilen kontrol süresi 1 yıl dır.
İş Ekipmanları Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği
Bu Yönetmeliğin amacı, iş yerinde iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili sağlık ve güvenlik yönünden uyulması gerekli asgari şartları belirlemektir. 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına giren tüm iş yerlerini kapsar.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30 ve 31 inci maddeleri ile 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 ve 12 nci maddelerine dayanılarak ve 3/10/2009 tarihli ve 2009/104/EC sayılı Avrupa Birliği Direktifine paralel olarak hazırlanmıştır.
2.1. Basınçlı kap ve tesisatlar
- 2.1.1. Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır. Ancak iş ekipmanının özelliği ve işletmeden kaynaklanan zorunlu şartlar gereğince hidrostatik test yapma imkanı olmayan basınçlı kaplarda hidrostatik test yerine standartlarda belirtilen tahribatsız Muayene yöntemleri de uygulanabilir. Bu durumda, düzenlenecek periyodik kontrol raporlarında bu husus gerekçesi ile birlikte belirtilir.
- 2.1.2. Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, 22/1/2007 tarihli ve 26411 sayılı Resmi Gazetei™de yayımlanan Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği, 31/12/2012 tarihli ve 28514 sayılı Resmi Gazetei™de yayımlanan Taşınabilir Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği ve 30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı Resmi Gazetei™de yayımlanan Basit Basınçlı Kaplar Yönetmeliğinde yer alan ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmayan hususlar saklı kalmak kaydıyla ilgili standartlarda belirtilen kriterlere göre yapılır.
- 2.1.3. (Değişik:RG-23/7/2016-29779) (2) Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, makine mühendisleri, (Ek ibare:RG-24/4/2017-30047) metalurji ve malzeme mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Söz konusu periyodik kontrollerde tahribatsız Muayene yöntemlerinin kullanılması durumunda, bu yöntemler sadece TS EN ISO9712 standartına göre eğitim almış mühendisler, teknik öğretmenler, teknikerler veya yüksek teknikerler tarafından uygulanabilir.
İş Ekipmanlarıyla ilgili olarak; Yıllık yapılması gereken fenni muayene, test ve kontroller kapsamında, işletmelerde bulunan ekipman ve tesisatların ilgili Yönetmelik ve standartlar çerçevesinde ölçüm, denetim ve periyodik muayene işlemleri için hizmetler sunan Türkak tarafından akredite edilmiş bir A tipi muayene kuruluşu bu kontrolleri yapabilir. Akreditasyon kapsamlarına detaylı olarak Türk Akreditasyon kurumunun sitesinden erişilebilmektedir. Denetim faaliyetlerini yürüten tüm personeller periyodik kontrolerl alanında almış oldukları eğitim sertifikası ve Bakanlığın veri tabanına kayıtlı ekipnet numarası dahilinde faaliyetlerini yürütmekte ve firmalara sunulan rapor formları üzerinde bu bilgiler detaylı olarak yer almaktadır.
Buhar Kazanı Periyodik Kontrol Muayenesi Hakkında Merak Ettikleriniz
Buhar Kazanı Periyodik Kontrol Muayenesi Nedir? Nasıl Yapılır?İş Sağlığı ve Güvenliği konusu çerçevesinde bir ürünün temel gereklilikleri incelendiğinde, sadece üretim aşamasında değil, üretiminden sonra piyasaya arzı ile kullanım koşullarına bağlı düzenli olarak birtakım kontrollerin devamlılığı esastır. Piyasaya sunulan, halihazırda kullanılmakta olan ürünlerin veya iş ekipmanlarının da periyodik Muayene ve kontrollerinin yaptırılması zorunluluk arz etmektedir.
Akredite bir A-Tipi Muayene Kuruluş olan Yetkili, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği Buhar Kazanı muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların işini güvenli olarak gerçekleştirebildiğini, ekipmanın (Buhar Kazanı) test gerekliliklerini sağladığını kontrol ederek, tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya Buhar Kazanı için tehlikeli durumları raporlar. Yapılan bu Buhar Kazanı kontrolleri ulusal ve uluslararası Buhar Kazanı standartlarında ifade edilen ve belirtilen kriterlere uygun olarak gerçekleştirilmektedir.
Buhar Kazanı Periyodik Kontrol Muayenesi Hangi Mevzuat Kapsamında Yapılmaktadır?6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereğince oluşturulan 25.04.2013 tarih & 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında Buhar Kazanı Periyodik Kontrolleri yapılmaktadır.
Yönetmeliğin Ek III Bölümünün 2.1. Basınçlı Kap ve Tesisatlar bentinin, 2.1.1. alt benti Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır. Ancak iş ekipmanının özelliği ve işletmeden kaynaklanan zorunlu şartlar gereğince hidrostatik test yapma imkanı olmayan basınçlı kaplarda hidrostatik test yerine standartlarda belirtilen tahribatsız Muayene yöntemleri de uygulanabilir. Bu durumda, düzenlenecek Periyodik Kontrol raporlarında bu husus gerekçesi ile birlikte belirtilir.hükmüne yer vermiştir. Buhar Kazanı da bir basınçlı kap olarak bu kapsamda değerlendirilmekte ve bağlı bulunduğu standart ışığında kontrol edilmektedir.
Buhar Kazanı Periyodik Kontrol Muayenesi Ne Sıklıkla yapılmalıdır? Süresi Nedir?İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinin, Ek III Bakım, Onarım ve Periyodik Kontrol ile İlgili Hususlar bölümünün 1.4 Maddesi gereği; Buhar Kazanı Periyodik Muayene aralığı ve kriterleri standartlarda aksi bir şekilde belirlenmemiş iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri ve muayeneleri, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır ibaresi yer almaktadır. Bu hususlar, imalatçı tarafından belirlenmemişse iş ekipmanının (Buhar Kazanı) periyodik Muayene & kontrol, bulunduğu işyerindeki ortam koşulları, kullanım sıklığı ile kullanım süresi gibi bazı faktörler göz önünde bulundurularak, yapılacak risk analizi ve değerlendirmesi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda yapılmalıdır. Belirlenen periyodik Muayene aralığının ilgili Yönetmelikte olası durumlar dışında 1 (bir) yılı aşmaması gerekir.hükmündedir.
Bu sebeple; Buhar Kazanının kullanım sıklığına göre “YILDA EN AZ 1 (BİR) kere veya daha fazla aralıklarla olmak koşulu ile mutlaka Buhar Kazanı Periyodik Kontrol muayenelerinin yaptırılması kanunen zorunludur.
Buhar Kazanı Periyodik Kontrolü Muayenesini Yaptırma Sorumluluğu Kime Aittir?İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre; işyerinde kullanılacak iş ekipmanının (örneğin Buhar Kazanı) yapılacak işe uygun olması ve bu ekipmanın çalışanlara sağlık ve güvenlik yönünden zarar vermemesi için “İŞVEREN” gerekli tüm tedbirleri alır maddesi bulunmaktadır.
Bu sebeple İşveren;
a) Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki (Buhar Kazanı) güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için Buhar Kazanı periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce gerekli kontrollerin yapılmasını sağlamalıdır.
a) İş ekipmanını seçerken işyerindeki özel çalışma şartlarını, sağlık ve güvenlik yönünden tehlikeleri göz önünde bulundurarak, bu ekipmanın kullanımının ek bir tehlike oluşturmamasına dikkat etmelidir.
b) İş ekipmanının, çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden tamamen tehlikesiz olmasını sağlayamıyorsa, kabul edilebilir risk seviyesine indirecek uygun önlemleri almalıdır.
c) İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek iş ekipmanının (Buhar Kazanı); Periyodik kontrollerini yapmaya yetkili kişilerce periyodik kontrollerinin yapılmasını sağlamalıdır.
Periyodik Kontrol Muayenesi Yapılmayan Buhar Kazanı veya Kusurlu Ekipmanın Cezası Nedir?6331 Sayılı İSG Kanunu çerçevesinde, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında, işletmede bulunana Buhar Kazanı gibi ekipmanlar ve tesisatlar ile ilgili olarak gerekli kontrollerin yaptırılmaması söz konusu ise,
İlgili Kanunun 10.maddesi olan “Risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm ve araştırma” maddesi çerçevesinde, 26/1-ç Ceza Maddesi gereği, Kanun Maddesinde Sözü Edilen “10/4 Risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yapmamak.” fiili nedeniyle işverene çalışan sayısına bağlı olarak ilgili mevzuatta belirtilen cezai işlem uygulanmaktadır.
5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17.nci maddesinin yedinci fıkrasındaki İdari para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve il an edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.
Buhar Kazanı Periyodik Kontrol Muayenesini Kimler Yapabilir? Kimler Yapmaya Yetkilidir?4 Nisan 2017 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Resmi gazetesinin 30047nci sayısında İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik gereği, Bakanlık tarafından yetkilendirilen eğitim kurumlarından eğitimlerini almış kişiler Buhar Kazanı kontrollerini yapabilmektedir. Bunun dışında Buhar Kazanı periyodik kontrolü hizmetini yapacak kuruluşlar için ise hizmet yeterliliği belgesi almış olması veya “Akredite” kuruluş olarak hizmet verme zorunluluğu gibi ek şartların aranması planlanmaktadır.
Akredite bir A-tipi Muayene kuruluş olan Yetkili, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği Buhar Kazanı muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların işini güvenli olarak gerçekleştirebildiğini, ekipmanın test gerekliliklerini sağladığını kontrol ederek, tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya tehlikeli durumları raporlar. Yapılan bu kontroller ulusal ve uluslararası Buhar Kazanı standartlarında ifade edilen ve belirtilen kriterlere uygun olarak gerçekleştirilmektedir.
Buhar Kazanı Periyodik Kontrol Formu ve Raporu Nasıl Hazırlanır? Sonuçlar Nasıl Değerlendirilmektedir?İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde belirtilen Basınçlı Kap ve Tesisatlar grubunda bulunan Buhar Kazanı ile ilgili ulusal ve uluslararası imalat, test ve deney standartları doğrultusunda ürünün teknik bilgilerinin de bulunduğu bir form hazırlanır. Standardın istediği tüm fiziksel, mekanik, görsel testler ile basınç testleri (deneyleri) veya tahribatsız Muayene testleri de yapılarak rapora işlenir. Oluşturulan Buhar Kazanı raporu, ilgili teknik uzmanın bulguları ve teknik yöneticinin de onayıyla hazırlanmış olur.
Buhar Kazanı denetimi ve kontrolü sonucunda elde edilen veriler çerçevesinde; “hafif kusurlu” veya “ağır kusurlu” olmak üzere incelenen kontrol kriterleri o ekipmanının kullanımının “GÜVENLİ” mi yoksa “SAKINCALI” mı olduğunu belirlemektedir.
Yapılan tespitler sonucu eğer ağır kusurlu bir durum olmaması halinde, Kontrolü yapılan Buhar Kazanı için, inceleme kriterlerine sürekli uyması şartı ile bir sonraki kontrol tarihine kadar kullanılması GÜVENLİDİR şeklinde bir rapor düzenlenir.
Yapılan incelemelerde ağır kusurlu sayılan bir kritik inceleme maddesinde uygunsuzluk olması halinde ise, Kontrolü yapılan Buhar Kazanı için, inceleme kriterlerine sürekli uyması şartı ile bir sonraki kontrol tarihine kadar kullanılması SAKINCALIDIR şeklinde bir rapor düzenlenir.
Buhar Kazanı Takip Kontrolü Nedir? Hangi Durumlarda, Ne Zaman Yapılır?Takip kontrolü; Buhar Kazanı periyodik kontrolünde belirlenen uygunsuzlukların giderilip giderilmediğine dair A-Tipi Muayene Kuruluşu tarafından yapılan gözetim faaliyetidir.
İş sağlığı ve güvenliği yönünden uygun bulunmayan hususların tespit edilmesi ve bu hususlar giderilmeden iş ekipmanının kullanılmasının uygun olmadığının belirtilmesi halinde; bu hususlar giderilinceye kadar iş ekipmanı kullanılmaz. Söz konusu eksikliklerin giderilmesinden sonra yapılacak ikinci kontrol sonucunda; eksikliklerin giderilmesi için yapılan iş ve işlemler ile iş ekipmanının bir sonraki kontrol tarihine kadar güvenle kullanılabileceği ibaresinin de yer aldığı ikinci bir belge düzenlenir. Firmanın ilk Buhar Kazanı Periyodik Kontrol denetimi sırasında ekipmanın kullanılması açısından sakınca doğurabilecek bir uygunsuzluk bulunmaması halinde firmaya ikinci kontrol uygulanmaz.
Gürültü Maruziyet Hesabı
Gürültü yönetmeliği, günlük kişisel gürültü maruziyetini esas alır. Ölçüm ve hesaplama tekniklerinde TSE 2607 standardına atıfta bulunulur. Gürültüye maruz kalan işçileri sağlık ve güvenlik yönünden oluşabilecek risklerden korumak için alınması gerekli önlemleri belirlemektedir.Gürültü Yönetmeliği, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Güvenliği Kanununun 78. maddesine göre düzenlenmiştir ve bu kapsama giren tüm işletmelere uygulanır. Gürültü Yönetmeliği, 23/12/2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve üç yıllık geçiş süresinin ardından, 23/12/2006 tarihinde yürürlüğe girmiştir.Şayet gürültü seviyeleri bu standarttaki değerleri aşarsa, işverenler gürültü yönetimi stratejisi geliştirmek zorundadır. Gürültü yönetimi stratejisi, işçiler ve İSG temsilcileriyle istişare edilerek geliştirilmelidir. Gürültü yönetimi stratejisi şunları içermelidir.
Gürültü işletmenizde bir sorunsa, gürültünün işyerinde aşırı olup olmadığını belirlemek için, etkilenen işçiler ve İSG temsilcileri gibi çalışma prosesini bilen birlikte gezerek çalışma ortamını incelemeniz gerekmektedir. Gezerek yapılan bu inceleme aşağıdaki hususların belirlenmesinde yardımcı olacaktır:
- Aşırı gürültünün kaynağı,
- Aşırı gürültüye maruz kalması muhtemel çalışanlar
- Aşırı gürültü çıkmasına neden olan işler.
Gürültü Yönetmeliği Maruziyet Sınır Değerleri
Gürültü Maruziyet sınır değerleri: LEX, 8h = 87 dB (A) ve ppeak = 200 µ Paib)
En yüksek gürültü maruziyet etkin değerleri: LEX, 8h = 85 dB (A) ve ppeak = 140 µ Paiic)
En düşük gürültü maruziyet etkin değerleri: LEX, 8h = 80 dB (A) ve ppeak = 112 µ Paiii
Gürültü Yönetmeliği’ne Göre Gürültü Seviyesini Azaltma Yöntemleri
Gürültüyü azaltacak bir iş organizasyonu ile maruziyet süresini ve gürültü seviyesini kontrol altına alabilmek için yeterli molalar verilerek faaliyet sürelerinin düzenlenmesi gibi önlemler alınacaktır.Gürültüyü teknik yollarla azaltmak için, hava yoluyla yayılan gürültüyü, ikame etme (aynı işlevde az gürültü çıkaran ile değiştirme), izalasyon (izole etme), gürültü emici örtülerle ve benzeri yöntemler kullanılması gerekir.Yapıdan kaynaklanan gürültüyü, yalıtım ve benzeri yöntemlerle azaltmak gerekir.
Desibel (dB) nedir?
Desibel, gürültünün şiddetidir ve ses dalgasının oluşturduğu basıncın boyutuna bağlıdır (veya dalganın genliğine bağlıdır). Bu genlik basınç dalgalanması olarak ölçülür ve sağlıklı bir insan kulağının duyabileceği en düşük ses 20 μPa’lık bir genişliğe sahiptir. İnsan kulağı bundan on milyon kat daha yüksek ses basıncını tolere edebilir ki, bu da 200 Pa’a denk gelmektedir.
Gürültü Ölçümü Nasıl Yapılır?
Ölçme yerleri ve ölçme süreleri, popülasyonun risk altında bulunduğu tipik bir çalışma günü boyunca maruz kalınan gürültüyü temsil edecek şekilde seçilmiştir. Ölçme cihazı mikrofonu çalışanın duyma mesafesine (kulak kanalına) mümkün olan en yakın noktaya sabitlenir. İşçi bu halde günlük faaliyetlerine devam etmiş ve gürültülü alanlarda kaldığı sürelerde ölçüme devam edilir. Böylece gün içinde ölçüme konu olan gürültüye maruz kalınan zamanda ölçüm yapılmıştır.
Kişisel gürültü maruziyetinin tayini deneyi ölçümünün temsil ediciliğini arttırmak amacıyla kişi üzerine konumlandırılan dozimetre kullanılır. Ölçümlere başlamadan önce ve sonrasında ölçüm cihazı, kalibratör ile doğrulama yapılır.
Gürültü Ne İle Ölçülür ?
Gürültü seviyesi, ses seviyesi ölçüm cihazlarıyla ölçülür.
Ses Basınç Ölçerler
Çevresel gürültü ölçümlerinde sahip oldukları geniş özelliklere bağlı olarak en çok kullanılan sistemlerdir. LAeq,T ölçebilmeli, TS 8535 e göre Tip 1 mikrofonu olmalı Standard frekans ağırlıkları IEC 61672-1’de belirtildiği gibi A ağırlıklı ve C ağırlıklı olmalı, Zaman ağırlıkları IEC 61672-1’de belirtildiği gibi F ağırlıklı ve S ağırlıklı olmalı, A ve C Frekans ağırlıklı, darbeli, dalgalı ve periyodik sesler için toplama ve ortalama işlemi yapabilmeli (IEC 804 e uygun), İstatistiksel dağılım (LAN,T ) vermeli.
İzleme Sistemleri
Uzun süreli gürültü ölçmelerde sabit mikrofon konumlarında otomatik olarak veya elle toplanan verileri modemler ve telefon hatları ile ana bilgisayara ileten sistemlerdir.
Dozimetre (Etki İzleme Analizi)
Esasında bir ses basınç ölçerle benzer niteliklere sahip olan bu cihazlar gürültüden etkilenme analizinin tespitinde kullanılırlar. Gürültülü ortamlarda çalışanların üzerlerine, kulağa yakın bir yerde olacak şekilde takılarak ilgili kişinin belirlenen süre zarfında ne kadar kişisel gürültüye maruz kaldığını ölçen aletlerdir.
Evet, Çalışma ortamı gözetiminin yapılması gerektiğinden; hem iç ortam ölçümleri yapılmalıdır hem de çalışanların maruziyetini belirleyecek dozimetrik (kişisel) ölçümler yapılmalıdır. Ayrıca işyeri ortam ölçümleri, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 10’uncu Maddesi uyarınca yasal olarak zorunludur.
Ortam Ölçümleri Yenilenme ve Geçerlilik Süreleri
İşyeri Ortam ölçümleri bir risk değerlendirmesi gerçekleştirilirken ve yenilenirken tekrarlanmalıdır. İşyeri ortamının veya işin gereği olarak çalışanın kişisel maruziyetinde değişiklik olduğu saptandığında yenilenmelidir. İşyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanının gerekli görmesi halinde işyeri ortam ölçümleri tekrar yenilenebilir. Ayrıca işyerinde gerçekleşen dış denetimlerde talep edilmesi halinde ortam ölçümleri tekrarlanır.
Ortam Ölçümleri Kaç Yılda Bir Yapılır?
İşyeri Ortam ölçümleri, işyerlerinde herhangi bir değişiklik olmaması koşuluyla az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 6 yılda bir, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 4 yılda bir, çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 2 yılda bir yapılır.
Ancak işyerlerinde oluşabilecek işyeri ortamı ve/veya kişisel maruziyetinde bir değişiklik oluştuğu durumlarda yapılacak risk değerlendirmesine göre ilgili süreler beklenmeden değişikliğin oluştuğu işyeri bölümlerinde veya tamamında ölçümler tekrarlanır.
Ortam Ölçümleri Yönetmelik ve Mevzuat
İşyeri ortam ölçümleri, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analiz Laboratuvarı Hakkında Yönetmelik’e tabiidir. İşveren, ölçümleri yapılan bütün iş hijyeni ölçüm, test, analiz ve değerlendirme sonuçları ile ilgili basılı veya elektronik kayıtları denetimlerde istenildiğinde gösterilmek üzere işyerinde saklar. İşyerinde iş hijyeni ölçümleri, test ve analiz kayıtlarını ilgili mevzuatla belirlenen sürelere uygun olarak saklar. Mevzuatla belirlenmeyen kayıtlar için saklama süresi 10 yıldır.
İşyeri Ortam Ölçümleri Fiyatları Nasıl Belirlenir?
İşyeri ortam ölçümleri fiyatları, ölçüm
yapılacak makine tipi ve sayısı, bölümü,
maruz kalan personel sayısı, çalışma alanı
büyüklüğü, İSG Uzmanı ve işyeri önerileri ve
daha önce yapılan risk değerlendirme
çalışmalarına göre yapılır. İşyeri ortam
ölçümlerinin asgari ücret tarifesini
belirlemeye T.C Aile, Çalışma ve Sosyal
Hizmetler Bakanlığınca çıkarılacak usul ve
esaslara göre belirlenir.
Ortam Ölçüm Raporu Nedir?
İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği kanunu mevzuatınca T.C Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca yetkilendirilmiş Akredite kuruluşlarca yapılan ölçüm hizmetidir. Bu rapor, nitelik olarak risk değerlendirmesi ile işyeri iş sağlığı ve güvenliği birimleri, bakanlık iş teftiş müfettişlerince veya diğer dış denetleyici üst kurumların öngördüğü risklerin saptanması için yapılan ölçüm faaliyetlerini kapsar.
Belirli parametrelerden hizmet almak isteyen işyerleri sadece Aydınlatma ölçüm raporu, Toz Ölçüm raporu, Gürültü Ölçüm raporu, Kimyasal Gaz Ölçüm raporu, Termal konfor ölçüm raporu veya Elektromanyetik ölçüm raporu talep edebilirler.
İşyeri Ortam Ölçümleri Yapan Firmalar Hangi Nitelikte Olmalıdır?
İşyeri ortam ölçümlerini sadece iş hijyeni ölçüm, test ve analiz ön yeterlik veya yeterlik belgesine sahip akredite laboratuvarlar tarafından yaptırılabilir. İşyeri ortam ölçüm laboratuvarları, ilgili bakanlıkça yeterlik numarası alarak İSGÜM (İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü) internet sitesinde yetkilendirildiği ilan edilir.
İşyeri Ortam Ölçüm Test ve Analizi Nasıl Yapılır?
İşyeri Ortam ölçümleri konusunda öncelikle işyerinde karşılaşılabilecek sağlık ve güvenlik riskleri, koruyucu ve önleyici tedbirler ile İlk yardım, arama, kurtarma, tahliye ve yangınla mücadele konularında görevlendirilen kişiler hakkında bilgi alınır.İşyeri ortam ölçüm, test ve analizinin yapılması sırasında doğru sonuçları almak için; ölçüm, test veya analizi gerçekleştirecek deney personeline işyerinde kullanılan teknolojiler hakkında gerekli bilgileri verir ve personelin çalışanlarla görüşmelerini sağlar. İşyeri ortam ölçümü laboratuvarı tarafından hazırlanan plana göre iş hijyeni ölçüm, test ve analizinin yapılmasını sağlar. İşyerinde çalışma şartları ve üretim kapasitesinde herhangi bir değişiklik yapmadan, gerçek sonuçları verecek şekilde çalışmanın sürdürülmesini sağlar. İşyerinde ölçümü yapılacak fiziksel, kimyasal ve biyolojik etkenler hakkında her türlü bilgi, belge ve dokümanı, güvenlik bilgi formlarını da içerecek şekilde ölçüm yapılacak laboratuvarlara verir. İşyerinde yapılacak iş hijyeni ölçüm, test ve analizine ilişkin çalışanların veya temsilcilerin görüşlerini alarak işleme İşyeri ortam ölçümüne başlar.
Elde edilen sonuçların iş sağlığı ve güvenliği mevzuatındaki veya ilgili standartlardaki sınır değerler ile karşılaştırılmasına imkân tanıyan ve raporlanabilir tespit aralığı içerisinde ilgili sınır değeri bulunduran iş hijyeni ölçüm, test ve analiz metotlarını kullanarak yetki alınan metotların güncel hallerini kullanmak ve bulundurur. Seçtiği standart metotları uygulayabildiğini istatistiki yöntemler kullanarak teyit eder.
İşyeri Ortam ölçüm Laboratuvarında geliştirilmiş metotların veya standart metotların ilavelerle takviye edilmiş veya değiştirilmiş halinin kullanıma uygun olduklarını teyit etmek için bu metotları geçerli kılar. Ölçüm noktaları veya maruziyeti tespit edilecek kişiler belirlenirken yetki alınan metotta yazılı hususları dikkate alır.
